2016-03-29 16:31
Pasaulio sveikatos organizacijos duomenimis, maždaug 6 proc. viso pasaulio vaikų iki penkerių metų amžiaus yra nutukę arba turi antsvorio. Lietuvoje per du dešimtmečius tokių vaikų padaugėjo net 7-iais procentais. Mitybos specialistų susirūpinimą kelia, kad sparčiai daugėja ir nutukusių ikimokyklinukų, kurių didžioji dalis dieną praleidžia darželyje ir ten yra maitinami bent tris kartus per dieną. Sveikos mitybos ekspertų teigimu, per pastaruosius keletą metų ugdymo įstaigų maitinimo sistema pažengė į priekį, tačiau tobulėti dar yra kur – nuo sveikesnių patiekalų vaikams iki pačių darbuotojų požiūrio į sveiką mitybą.
„Atsižvelgti į individualius vaiko norus ugdymo įstaigų darbuotojai, deja, neturi galimybių, todėl dažniausiai valgiaraštis sudaromas pagal bendrus reikalavimus ir rekomendacijas. Atskiras valgiaraštis vaikui sudaromas, jei tėvai pateikia gydytojo pažymą apie tam tikrų produktų netoleravimą ar alerginę reakciją – teigia „Tikra mityba“ sveikatai palankaus maisto technologė Raminta Bogušienė. – Nors valgiaraštis atitinka nustatytas angliavandenių, baltymų, riebalų ir kalorijų normas, tačiau nėra atsižvelgiama į kitų vertingų medžiagų, tokių kaip skaidulinės bei mineralinės medžiagos, vitaminai ar antioksidantai, kiekius. Vaikai gauna nemažą kiekį mėsos, tačiau menkos vertės – riebi, sunkiai virškinama mėsa yra patiekiama dažniau, nei, pavyzdžiui, šviežia, „gryna“ paukštienos krūtinėlė.“
Pasak „Tikra mityba“ direktorės Danguolės Gasparavičienės, vištiena yra puikus baltymų šaltinis ir statybinė organizmo medžiaga, būtina augančiam vaiko organizmui. Greitai ir lengvai virškinamą bei pasisavinamą vištieną rekomenduojama patiekti vaikams dažniau, nei riebią mėsą ar jos gaminius. Dažnai vaikams greta pusryčių košės patiekiami sumuštiniai su menkos maistinės vertės batonu bei virta, vadinama „daktariška“ dešra. Ir, nors abu produktai patenkina rekomenduojamų kalorijų kiekį, organizmui naudos iš jų nedaug. Pasak specialistės, panaši situacija yra ir su kitais produktais – vyrauja miltiniai, bulviniai patiekalai, riebūs padažai, trūksta šviežių daržovių ir vaisių, kurių, vietoj 400 g per dieną, vaikai gauna vos 200 g. Ekspertė apgailestauja, kad ugdymo įstaigose tinkamą mėsos paruošimą dažnai apriboja turima technologinė įranga ir vietoj konvekcinių krosnelių, kuriose galima ruošti patiekalus garuose, maisto gamybai tenka rinktis keptuves.
R. Bogušienė atkreipia dėmesį, kad Lietuvoje nėra vaikų sveikatai palankios mitybos ugdymo programos, kaip muzikos ar menų užsiėmimuose, nors, jos nuomone, valgymo kultūros vaikai turėtų būti mokomi jau nuo mažų dienų. Ekspertės teigimu, svarbu ne tik suplanuoti tinkamus valgiaraščius, bet ir ugdymo įstaigų virtuvės personalą bei likusią bendruomenės dalį išmokyti sąmoningumo ir keisti požiūrį į nusistovėjusius mitybos principus: „Darželiuose neretai girdžiu, kaip vaikai raginami suvalgyti viską, kas patiekta – tai nėra normalu. Vaikai patys žino, kiek jiems reikia suvalgyti, o suaugusieji, kurie dažnai galvoja kitaip, gali sutrikdyti įgimtą saikingumo jausmą. Be to, vaikų apetitą ir nuomonę apie patiekalą dažnai lemia išvaizda – jeigu maistas į lėkštę įdėtas netvarkingai ar skęsta padaže, greičiausiai vaikas jo valgyti nenorės.“ Anot specialistės, labai svarbu ne tik patiekti sveiką maistą, bet ir ugdyti vaiko žinias apie jį – pamokėlių metu pasakoti apie naudingus ir kenksmingus produktus, galimas pasekmes organizmui. Ikimokyklinio amžiaus vaikai turėtų žinoti, kodėl paukštienos krūtinėlė ar žuvis naudingesnė už mėsainį, vaisiai – už saldumynus, o arbata ar sultys – už gazuotus gėrimus.
Specialistės atkreipia dėmesį, kad dėl didėjančio mažamečių nutukimo atsakomybę ypač turėtų jausti tėvai. Nors darželyje draudžiama patiekti rūkytus mėsos gaminius, produktus su iš dalies hidrintais riebalais, bulvių traškučius, itin sūrius ar saldžius produktus bei patiekalus, šie „skanėstai“ dažnai vaikus pasiekia namuose. Tėvai raginami ne tik riboti nerekomenduotinų produktų kiekį, bet ir rinktis kiek įmanoma sveikesnį maisto apdorojimą: virti vandenyje, troškinti ar kepti konvekcinėje krosnelėje. Taip pat patariama dažniau rinktis liesą mėsą – paukštieną, mitybą paįvairinti žuvimi, ankštinių kultūrų produktais, daržovėmis bei vaisiais. Svarbu atminti, kad vaikų valgymo kultūra pirmiausia formuojasi namuose, stebint tėvus ir ragaujant jų pagamintą maistą. Namie sveikai valgantis vaikas, tikėtina, ir mokykloje, ir po pamokų pirmenybę teiks kokybiškiems produktams.
Denisa Dubovici 2021-08-30 22:24
DR ISIKOLO M-A VINDECAT DE AFECȚIA MEA DE HERPES. Ierburile naturale au vindecat atât de multe boli încât medicamentele și injecția nu pot vindeca. Am văzut importanța mare a plantelor naturale și munca minunată pe care au făcut-o în viața oamenilor. Am citit online mărturiile oamenilor despre cum au fost vindecați de herpes, HIV, diabetici, infertilitate și multe altele de către medicamentul pe bază de plante DR ISIKOLO, așa că am decis să contactez medicul pentru că știu că natura are puterea de a vindeca orice. Am fost diagnosticat cu herpes în ultimii 3 ani, dar Dr. ISIKOLO m-a vindecat cu ierburile sale și i-am trimis imediat mătușii mele și soțului ei pentru că amândoi sufereau și de herpes, dar spre Dumnezeu să fie slava, și ei au fost vindecați. Știu că este greu de crezut, dar sunt o mărturie vie. Nu există niciun rău încercându-i ierburile. El este, de asemenea, un jucător de vrăji, a vrăjit pentru a restabili căsătoriile rupte și a aruncat vrăji de noroc pentru a prospera și a excela. De asemenea, puteți ajunge la DR ISIKOLO pe WhatsApp: +2348133261196
Emanuela Dino 2021-08-30 17:52
Numele meu este Emanuela Dino și DR ISIKOLO este cel mai bun care poate ajuta pe oricine. După ce am fost în relație cu el timp de șapte ani, bărbatul meu s-a despărțit de mine, am făcut tot posibilul să-l aduc înapoi, dar totul a fost în zadar, l-am vrut atât de mult înapoi din cauza dragostei pe care o am pentru el, l-am implorat cu totul, am făcut promisiuni, dar el a refuzat. I-am explicat problema mea cuiva pe care o cunosc și mi-a sugerat că ar trebui să iau legătura cu un jucător de vrajă DR ISIKOLO care să mă ajute să arunc o vrajă pentru a-l aduce înapoi, dar eu sunt genul care nu a crezut niciodată în vrajă, nu am avut de ales decât să încerc l-am trimis prin poștă la turnătorul de vrăji și mi-a spus că nu există nicio problemă că totul va fi în regulă înainte de două zile, că fostul meu se va întoarce la mine înainte de trei zile, el a aruncat vraja și surprinzător în a doua zi, era în jur 16:00. Fostul meu m-a sunat, am fost atât de surprins și, în acel moment, știam că Dr. ISIKOLO a redat dragostea și legătura emoțională dintre noi. În prezent, trăim împreună și planificăm viitorul care este acum pentru totdeauna. Oricine ar putea avea nevoie de ajutorul lui DR ISIKOLO, de e-mailul său: isikolosolu[email protected] sau de WhatsApp-ul său de la: +2348133261196.
Lora Milan 2021-08-29 20:16
Promit să împărtășesc această mărturie în întreaga lume, odată ce iubitul meu se întoarce la mine și astăzi, cu tot respectul dorit, îi mulțumesc DR-ului ISIKOLO pentru că a adus bucurie și fericire relației mele și familiei mele. Vreau să vă informez că există un jucător de vrăji care este real și autentic. Nu am crezut niciodată în niciunul dintre aceste lucruri până nu mi-am dezlegat iubitul, am cerut ajutor până când l-am găsit pe doctorul Isikolo, un vrajitor de grătar și mi-a dat o vrajă de dragoste și m-a asigurat că îl voi recupera pe iubitul meu în 2 zile după ce vraja a fost aruncată, 2 zile mai târziu, mi-a sunat telefonul și, așa de șocant, a fost iubitul meu care nu m-a sunat în ultimele 3 luni. Mi-a cerut scuze pentru inima să se rupă și mi-a spus că este gata să fie osul meu de spate până la restul vieții sale alături de mine. Dr. Isikolo l-a eliberat pentru a ști cât de mult îl iubeam și îl doream. Și și-a deschis ochii pentru a ne imagina cât de mult avem împreună. În timp ce scriu această mărturie acum, sunt cea mai fericită fată de pe pământ. Dr. Isikolo te poate ajuta și pe tine. Trimiteți-i un e-mail la: isik[email protected] sau WhatsApp-ul său la +2348133261196.